ඔබගේ ආහාර රුචිය හොඳටම අඩුයිද ?

 

ඔබට ආහාර රුචිය අඩුද? සමහර වෙලාවට අපිට කෑම කන්න හිතෙන්නේ නැති වෙන්න පුළුවන්. නමුත් ප්‍රමාණවත් පෝෂණයක් ලබාගැනීම අපේ ශරීරයේ නිරෝගී ක්‍රියාකාරීත්වයට අත්‍යවශ්‍යයි. ආහාර රුචිය ස්වභාවිකව වැඩි කරගන්න පෝෂණවේදියෙක් ලෙස මම අද ඔබට උපදෙස් කිහිපයක් ගෙන එනවා.

ආහාර රුචිය අඩු වීමට හේතු (Reasons for Low Appetite):

ආතතිය, අසනීප තත්ත්වයන්, ඇතැම් ඖෂධ, හෝ ඇතැම් විට ජීවන රටාවේ වෙනස්කම් ආහාර රුචිය අඩුවීමට හේතු වෙන්න පුළුවන්. දිගු කාලීනව ආහාර රුචිය අඩු නම්, වෛද්‍ය උපදෙස් ලබාගැනීම වැදගත්.

ආහාර රුචිය වැඩි කරගන්න උපදෙස් (Tips to Increase Appetite):

1. කුඩා ආහාර වේල් නිතර ගන්න (Eat Smaller, More Frequent Meals):
   එකවර විශාල ආහාර වේලක් ගැනීම අපහසු නම්, දවස පුරා කුඩා ප්‍රමාණවලින් නිතර ආහාර ගන්න. උදේ, දවල්, රෑ ප්‍රධාන ආහාර වේල් තුනට අමතරව, කෙටි ආහාර වේල් 2-3ක් එකතු කරගන්න. මෙය ආහාර ජීර්ණයටත් පහසුයි.
   
   

2. පෝෂ්‍යදායී දියර වර්ග (Nutrient-Dense Liquids):
   අඩු කැලරි සහිත පාන වර්ග වෙනුවට, පෝෂ්‍යදායී ස්මූති, කිරි, හෝ එළවළු සුප් වැනි දේවල් පානය කරන්න. මේවා ඉක්මනින් ශක්තිය සහ පෝෂණය ලබා දෙනවා. උදා: කෙසෙල්, යෝගට්, රටකජු බටර්, සහ කිරි එකතු කරගත් ස්මූතියක්.
   
   

3. ආහාර වේල් ආකර්ශනීය කරන්න (Make Meals Appealing):
   වර්ණවත් එළවළු, රසවත් සෝස් වර්ග හෝ ඔබ කැමති කුළුබඩු ස්වල්පයක් එකතු කරමින් ආහාර වේල් වඩාත් රසවත් හා ආකර්ශනීය කරන්න. සුවඳවත් ආහාර රුචිය ඇති කිරීමට උපකාරී වේ.
   
   

4. සෞඛ්‍ය සම්පන්න මේද ඇතුළත් කරන්න (Include Healthy Fats):
   ඔලිව් තෙල්, අලිගැටපේර, ඇට වර්ග සහ බීජ වැනි සෞඛ්‍ය සම්පන්න මේද වර්ග ඔබේ ආහාර වේලට එකතු කරන්න. මේවා කැලරි ඝනත්වයෙන් වැඩි වන අතර අඩු පරිමාවකින් වැඩි ශක්තියක් ලබා දෙයි.
   
   

5. ව්‍යායාම කරන්න (Engage in Physical Activity):
   සැහැල්ලු ව්‍යායාම හෝ ඇවිදීම වැනි ක්‍රියාකාරකම් මගින් ශරීරයේ පරිවෘත්තීය ක්‍රියාවලිය වැඩි දියුණු වන අතර ආහාර රුචිය ස්වභාවිකව උත්තේජනය කරයි.
   
   

6. කාලසටහනකට අනුව ආහාර ගන්න (Eat on a Schedule):
   ඔබට බඩගින්න නොදැනුණත්, නිශ්චිත වේලාවට ආහාර ගැනීමට පුරුදු වන්න. මෙය ඔබේ ශරීරය පුරුදු කිරීමට උපකාරී වේ.
   

ඔබට දීර්ඝ කාලීනව ආහාර රුචිය අඩුවීමේ ගැටලුවක් ඇත්නම්, එය සැඟවුණු සෞඛ්‍ය ගැටලුවක ලක්ෂණයක් විය හැකියි. එවැනි අවස්ථාවක, නිසි රෝග විනිශ්චය සහ ප්‍රතිකාර සඳහා වෛද්‍යවරයෙකු හෝ සුදුසුකම් ලත් පෝෂණවේදියෙකු හමුවීම අත්‍යවශ්‍යයි.

ඇයි තක්කාලි සමඟ හාල්මැස්සන් කන්න හොඳ නැත්තේ?

 

මේ අවදානම ගැන දැනුවත් වෙන්න! ⚠️

අපේ රටේ ගොඩක් දෙනෙක් ආසාවෙන් කන ආහාර සංයෝගයක් තමයි තක්කාලි එක්ක හාල්මැස්සන් කියන්නේ. රසට රස වුණාට මේ දෙක එකට කන එකෙන් අපේ ශරීරයට අහිතකර බලපෑම් ඇති වෙන්න පුළුවන් කියලා ඔබ දැන සිටියාද? 

මේ ආහාර සංයෝගය ගැන විවිධ මත සහ ජනප්‍රවාද තියෙනවා. සමහර අය කියනවා මේකෙන් සමේ රෝග හැදෙනවා කියලා. විද්‍යාත්මකව මේකට සෘජු සාක්ෂි නැති වුණත්, මේ ආහාර දෙක එකට ගන්නකොට ඇති විය හැකි සමහර අවදානම් ගැන කතා කිරීම වැදගත්.

තක්කාලි සහ හාල්මැස්සන්: පෝෂණ ගුණ සහ ඇතිවන ගැටලු 

තක්කාලි (Tomatoes): තක්කාලි කියන්නේ විටමින් C, ලයිකොපීන් (Lycopene) වැනි ප්‍රතිඔක්සිකාරක වලින් පොහොසත් පලතුරක්. මේවා ශරීරයට ඉතාම ගුණදායකයි.

හාල්මැස්සන් (Sprats/Anchovies): හාල්මැස්සන් ප්‍රෝටීන්, කැල්සියම්, ඔමේගා-3 මේද අම්ල (Omega-3 fatty acids) වලින් පිරිලා තියෙන පෝෂණීය ආහාරයක්.

එතකොට ගැටලුව මොකක්ද? මෙම ආහාර දෙකම තනි තනිව ගත් විට ඉතා ගුණදායක වුවත්, සමහර විශ්වාසයන් සහ ආයුර්වේද වැනි සම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය ක්‍රම වලට අනුව ඇතැම් ආහාර සංයෝග ශරීරයට අහිතකර බලපෑම් ඇති කළ හැකියි. තක්කාලි සහ හාල්මැස්සන් සංයෝගය සම්බන්ධයෙන් ප්‍රධාන වශයෙන් කතාබහට ලක්වන කරුණු කිහිපයක් මෙන්න:

1. ආහාර ජීර්ණ අපහසුතා (Digestive Issues): තක්කාලි වල අම්ල (Acids) අඩංගු වන අතර, හාල්මැස්සන් ප්‍රෝටීන් බහුල ආහාරයකි. සමහර අයගේ ශරීර වලට මේ අම්ලමය සහ ප්‍රෝටීන් බදුවූ ආහාර එකවර ජීර්ණය කිරීම අපහසු විය හැකියි. විශේෂයෙන්ම ආහාර ජීර්ණ පද්ධතිය සංවේදී අයට බඩ පුරවා දැමීම, අජීර්ණය හෝ බඩේ අපහසුතා ඇතිවීමට ඉඩ තිබේ.

2. සමේ ගැටලු පිළිබඳ ජනප්‍රවාද (Folklore on Skin Issues): අපේ සමාජයේ බොහෝ දෙනෙක් අතර ප්‍රචලිත මතයක් තමයි තක්කාලි සහ හාල්මැස්සන් එකට කෑමෙන් සමේ රෝග, කැසීම හෝ සුද ඇතිවිය හැකි බව. විද්‍යාත්මකව මෙය සනාථ කිරීමට ප්‍රමාණවත් සාක්ෂි නොමැති වුවත්, ඇතැම් පුද්ගලයන්ට ආහාර සංයෝග නිසා ඇතිවන ආසාත්මිකතා (Allergies) හෝ සංවේදීතා (Sensitivities) නිසා මෙවැනි රෝග ලක්ෂණ ඇතිවිය හැකියි.

3. ආයුර්වේද මත (Ayurvedic Perspective): ආයුර්වේදයට අනුව, ආහාර වර්ග ඒවායේ ගුණ (රස, වීර්ය, විපාක) අනුව වර්ගීකරණය කරන අතර, සමහර ආහාර එකට ගැනීම ශරීරයේ දෝෂ (वात, पित्त, कफ) අසමතුලිත කිරීමට හෝ "විෂ" (Incompatible combinations) ඇති කිරීමට පුළුවන්. තක්කාලි සහ හාල්මැස්සන් වැනි ඇතැම් සංයෝග මෙවැනි "විෂ" ලෙස සැලකිය හැකියි. මෙය ශරීරයේ පරිවෘත්තීය ක්‍රියාවලියට (Metabolism) බලපාන අතර, දීර්ඝකාලීනව සෞඛ්‍ය ගැටලු ඇතිවිය හැක.

ඔබ කළ යුත්තේ කුමක්ද? 

• ඔබේ ශරීරයට සවන් දෙන්න: යම්කිසි ආහාර සංයෝගයක් ගත් විට ඔබට අපහසුතාවයක්, අජීර්ණයක් හෝ වෙනත් අසාමාන්‍ය රෝග ලක්ෂණයක් ඇති වේ නම්, එම ආහාර සංයෝගය ගැනීමෙන් වැළකී සිටීම වඩාත් සුදුසුයි.
• විවිධ ආහාර ගන්න: එකම ආහාර වර්ගයක් නිතරම නොගෙන, විවිධ පලතුරු, එළවළු සහ ප්‍රෝටීන් වර්ග ආහාරයට එකතු කරගන්න.
• උපදෙස් ලබාගන්න: ඔබට යම් ආහාර සම්බන්ධයෙන් සැකයක් හෝ අසාත්මිකතා ඇති නම්, වෛද්‍යවරයෙකුගෙන් හෝ පෝෂණවේදියෙකුගෙන් උපදෙස් ලබාගන්න.

---

තක්කාලි සහ හාල්මැස්සන් සංයෝගය සෘජුවම අහිතකර බවට විද්‍යාත්මක සාක්ෂි අඩු වුවත්, අපේ සාම්ප්‍රදායික දැනුම සහ පෞද්ගලික අත්දැකීම්ද වැදගත්. ඔබේ ශරීරයේ සංවේදීතාවන් හඳුනාගෙන, ඔබට සුදුසු ආහාර තෝරාගැනීම නිරෝගී ජීවිතයකට මග පාදයි.

කවුරුත් දන්නා නමුත් ගණන් නොගන්නා දිව ඔසුව

ලංකාව වැනි රටවල ඉතාම පහසුවෙන් ගෙවත්තේම පැලකර ගත හැකි ඖෂදීය පැළෑටියක් තමා කරපිංචා කියන්නේ . කරපිංචා (Curry Leaves) ශ්‍රී ලංකාවේ, ඉන්දියාවේ සහ දකුණු ආසියාතික රටවල් වල ආහාර රස ගැන්වීම සඳහා භාවිතා කරන ස්වභාවික රසකාරකයක්. විශේෂයෙන්ම ආහාරයට රසය හා සුවඳ එක් කිරීම සඳහා භාවිතා වුවත්, එය අන්තර්ගතය වන ඖෂධීය ගුණ හේතුකොට ගනිමින් සෞඛ්‍යයටද මහත් වාසියක් ලබා දේ.

1. ආහාර ජීර්ණය පහසු කරයි 

කරපිංචාවල  ඇති සංගටක හා තන්තු මඟින් ආහාර ජීර්ණ ක්‍රියාවලිය පහසු කරනු ලබයි . ඒ නිසා උදර වායු සහ ගෑස් තත්වයන් වලින් මුදවා ගැනීමට උපකාරී වේ.

2. රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය

අධික රුධිර සීනි (Diabetes) ඇති අය සඳහා කරපිංචා භාවිතය ඉතා ගුණදායී වේ . එය insulin sensitivity වැඩිකරන බව පර්යේෂණවලින් හෙළිවී ඇත.

3. කෙස් වැටීම අවම කිරීම සහ කෙස් වර්ධනය

කරපිංචා තෙල් ලෙස භාවිතා කිරීමෙන් කෙස් වැටීම අඩු වීම, කෙස් වර්ධනය වීම සහ හිස් හොරි ඉවත් වීමේ හැකියාව ඇත.

4. මල වසංගත රෝග වලට ප්‍රතිශක්තිය

එහි ඇති ඇන්ටිඔක්සිඩන්ට් (Antioxidants), විටමින් සහ Alkaloids නිසා ශරීරයේ ප්‍රතිශක්තිය වර්ධනය වීමට සහ රෝග ආසාදනයන්ට එරෙහිව පවතින්නට උපකාරී වේ.

5. සිරුරේ විෂ ද්‍රව්‍ය ඉවත් කිරීම

කරපිංචාවේ විෂ නාශක ගුණ ඇති නිසා, ඒවා සිරුරේ විෂ ද්‍රව්‍ය ඉවත් කර ශුද්ධ කිරීමේ ක්‍රියාවලියක් සිදුවේ.

6. කෝලස්ටරෝල් පාලනය

කොලස්ටරෝල් මට්ටම් පාලනය කිරීමේ හැකියාව ද කරපිංචා වල ඇති අතර, හෘද රෝග අවධානම අඩු කරලීමේ  හැකියාවක් ද ඇත.

කරපිංචා භාවිතා කිරීමේ ක්‍රම:

• ව්‍යාංජනවලට එකතු කිරීම
  
  

• කරපිංචා තේ වශයෙන් පානය කිරීම
  
  

• කරපිංචා තෙල් සාදා හිසට යෙදීම
  
  

• වියලූ කරපිංචා කුඩු කර භාවිතා කිරීම

ඔයා මෙච්චර කල් කෑවේ ඇත්තම චොකොලට් ද?

 

චොකලට් නම මතක් වෙනකොටත් කටට කෙල උනනවා නේද? අපි කවුරුත් ලොකු කුඩා භේදයකින් තොරව චොකලට් වලට පෙරේතයි. හැබැයි ඔබ ඔය රස කර කර කන්නේ ඇත්තම චොකලට් ද කියල හොයලා බැලුවද?

චොකොලට් වල ප්‍රධාන අන්තර්ගතය ලෙස කොකෝවා බටර් තිබිය යුතුයි. හැබැයි සමහර චොකලට් කියා හඳුන්වන ඒවාගේ කොකෝවා බටර් අඩංගු වෙන්නේ නෑ. කොකෝවා බටර් අඩංගු නොවන ආහාර චොකොලට් ලෙස නම් කරන්නත් බෑ. අන්න ඒ නිසා ඒවා “ චොකෝ, චොක්ස්“ වගේ වෙනත් නම් වලින් තමා ලේබල් කරලා වෙළඳපොළට එන්නේ. එතකොට මේ අපි සඳහන් කල කොකෝවා බටර් මිළෙන් වැඩියි. ඒ නිසා තමා කොකෝවා බටර් අන්තර් ගත චොකොලට් මිලෙන් සාපේෂව අධික වන්නේ. ඒ කියන්නේ එකම බරින් යුතු “චොකෝ“ එකකට වඩා “චොකලට්“ එකක් මිළෙන් වැඩියි. 

ඔයාගේ ආදරණීයන් සමඟ බෙදා හදා ගන්නේ ඇත්තෙම චොකලට්ද කියා මින් පසුවවත් දවටනය හොඳින් බලා මිලදී ගන්න උත්සාහ කරන්න. 

පෝෂණවේදී මධුශාන් ඇතුගල

වඩාත් ගුණ සුදු පාට කුකුල් බිත්තරද? දුඹුරු පාට බිත්තරද?

ඇයි දුඹුරු බිත්තර සුදු බිත්තර වලට වඩා මිළෙන් වැඩි?

කිහිප දෙනෙකුම හෙල්දිපොඩ්ඩාගෙන් විමසපු පැනයකටයි අද පිළිතුරු දෙන්නේ.

මුලින්ම කියන්න ඕන දුඹුරු බිත්තර හා සුදු බිත්තර යන දෙවර්ගයම පාට අතින් වෙනස් වූවාට ගුණාත්මක බවින් සමාන බව

හරි මීළඟ ගැටළුව තමා ඇයි දුඹුරු බිත්තර මිළෙන් වැඩි ?

ඒකට හේතුව ගුණාත්මක බව නෙවෙයි කියා දැන් ඔබ දන්නවා. සුදු පාට බිත්තර දාන කිකිළියන් සාමාණ්‍ය්න් සුදු පාටවන අතර දුඹුරු බිත්තර දාන් කිකිළියන් රතු දුඹුරු පැහැයක් ගන්නවා. ඒ වගේම දුඹුරු පාට කිකිළියන් සුදු පාට බිත්තර දාන කිකිළියන්ට වඩා ප්‍රමාණයෙන් විශාල අතර අහාරයට කන්නා කෑම ප්‍රමාණයද සාපේක්ෂව වැඩියි. මේ නිසාම සුදු පාට කිකිළියන්ගේ නඩත්තුවට වඩා දුඹුරු කිකිළියන් නඩත්තුවට යන වියදම අධිකයි. ඔන්න මේ හේතුව නිසා දුඹුරු බිත්තර මිළ වැඩියෙන් වෙළෙන්දන් විකුණනු ලබනවා. 

හිතුමතේට විටමින් ගත්තොත්?

 

විටමින් කියන්නේ අපගේ ශරීරයට අත්‍යාවශ්‍ය ක්ෂුද්‍ර පෝෂකයක්..පළතුරු හා එළවළු කෑමෙන් ස්වභාවිකවම මෙම විටමින් වර්ග අපගේ ශරීරයට ලබා ගතහැක. නමුත් වර්ථමානයේ මිනිසුන් කිසිදු පෝෂණවේදියෙකුගේ හෝ වෛද්‍යවරයෙකුගේ නිර්දේශයකින් තොරව තම හිතුමතේට විටමින් ගැනීමට පුරුදුව සිටිනවා. මේදයේ දියවන විටමින් හා මේදයේ දිය නොවනවිටමින් (ජලයේ දියවන) ලෙස ප්‍රධාන වශයෙන් විටමින් බෙදා දැක්විය හැකි අතර. මින් මේදයේ දිය වන (ජලයේ දියනොවන) විටමින් ලෙස විටමින් ඒ, කේ, ඩී හා ඊ දැක්විය හැක. මෙම විටමින් අධික ලෙස ගැනීමෙන් ඒවා ශරීරයේ තැන්පත් වී විවිධ සංකූලතා ඇති කරයි. අක්මාවටද අහිතකරයි. එබැවින් හැකි සෑම විටම ස්වභාවික පළතුරු හා එළවළු වලින් ශරීරයට දෛනිකව අවශ්‍ය කරන විටමින් සපුරා ගැනීමට බුද්ධිමත් ඔබ වගබලා ගතයුතුය.

ඔබට සුවැති දිවියක්!