රස්නේ දවස් වලට ශරීරය සිසිල් කරන පාන වර්ග

ශ්‍රී ලංකාව වගේ නිවර්තන කලාපීය රටක, දැඩි හිරු රශ්මිය සහ අධික උෂ්ණත්වය කියන්නේ සාමාන්‍ය දෙයක්. මෙවැනි දිනවලදී ශරීරය අධික ලෙස රත් වීම, විජලනය (dehydration) සහ විඩාව දැනීම ඇති විය හැකියි.  මේ නිසා ශරීරය සිසිල් කරගෙන, සෞඛ්‍ය සම්පන්නව සිටීම ඉතාම වැදගත්.

සීනි අධික, කෘතිම පාන වර්ගවලට යොමු වෙනවාට වඩා, ස්වභාවිකවම ඔබේ ශරීරය සිසිල් කරගත හැකි පුදුම හිතෙන තරම් ගුණ ඇති පාන වර්ග රැසක් තිබෙනවා. අද අපි බලමු රස්නේ දවස්වලට වඩාත් සුදුසු, ඔබේ ශරීරය සිසිල් කරන පාන වර්ග මොනවද කියලා. 

1. වතුර (Water) - හොඳම විසඳුම!

• වැදගත්කම: ඕනෑම පානයකට වඩා වැදගත්ම දේ තමයි වතුර. අධික රස්නය නිසා ශරීරයෙන් දහඩිය දැමීමෙන් ජලය විශාල ප්‍රමාණයක් පිටවෙනවා. මේ නිසා විජලනය ඇති විය හැකියි.

• ගුණ: වතුර ශරීර උෂ්ණත්වය පාලනය කරන අතර, සමබරතාවය පවත්වා ගැනීමට සහය වෙනවා. දිනපතා ප්‍රමාණවත් තරම් ජලය පානය කිරීම අත්‍යවශ්‍යයි.

 2. කුරුම්බා / තැඹිලි වතුර

• වැදගත්කම: කුරුම්බා සහ තැඹිලි වතුර කියන්නේ ස්වභාවික විදුලිවිච්ඡේදක (electrolytes) බහුල පානයක්. පොටෑසියම්, සෝඩියම්, මැග්නීසියම් වැනි ඛනිජ ලවණ මේවායේ අඩංගු වෙනවා.

• ගුණ: රස්නය නිසා දහඩියෙන් පිටවන ඛනිජ ලවණ නැවත පිරවීමට උපකාරී වෙනවා. මේවා ස්වභාවික ශක්තිජනක පාන ලෙසද හැඳින්විය හැකියි.

 3. ලෙමන් ජූස් (දෙහි හෝ ලෙමන්)

• වැදගත්කම: නැවුම් දෙහි හෝ ලෙමන් වලින් හදාගත් ජූස් පානයක් ශරීරය සිසිල් කිරීමට ඉතා හොඳයි.

• ගුණ: විටමින් C බහුල නිසා ප්‍රතිශක්තිකරණයට හිතකරයි. සීනි වෙනුවට මී පැණි ස්වල්පයක් හෝ ලුණු ස්වල්පයක් දමා පානය කිරීම වඩාත් ගුණදායකයි.

 4. කොළ කැඳ

• වැදගත්කම: අපේ සාම්ප්‍රදායික කොළ කැඳ වර්ගයක් වන කොළ කැඳ ශරීරය සිසිල් කිරීමට සහ ශක්තිය ලබා දීමට ඉතා හොඳයි.

• ගුණ: එය ජීර්ණයට පහසු වන අතර, පෝෂණ ගුණයෙන් ඉතා පොහොසත්. (සමහර පලා වර්ග සීතල ගුණ දෙනවා).

 5. සිසිල් තේ (Iced Tea)

• වැදගත්කම: කෘතිම සිසිල් බීම වෙනුවට සෞඛ්‍ය සම්පන්න පානයක් ලෙස සිසිල් තේ පානය කළ හැකියි.

• ගුණ: තේ වල ප්‍රතිඔක්සිකාරක අඩංගු වෙනවා. සීනි නොමැතිව, මින්ට් (mint) කොළ හෝ දෙහි ස්වල්පයක් එකතු කර පානය කිරීම වඩාත් සුදුසුයි.

 6. බාර්ලි ජලය (Barley Water)

• වැදගත්කම: බාර්ලි තම්බා පෙරා ගත් වතුර ශරීරය සිසිල් කිරීමට සහ මුත්‍රා ආසාදන වළක්වා ගැනීමට ප්‍රකටයි.

• ගුණ: එහි ඇති තන්තු (fiber) සහ පෝෂක නිසා ආහාර ජීර්ණයට සහ සමබරතාවයට හිතකරයි.

 7. කිරි සහ යෝගට් මිශ්‍ර පාන

• වැදගත්කම: කිරිවලින් හදාගත් පාන වර්ග ශරීරය සිසිල් කිරීමට සහ ශක්තිය ලබා දීමට උදව් වෙනවා.

• ගුණ: යෝගට් වලින් හදන ලස්සී (Lassi) හෝ මෝරු (Butter Milk) වැනි පාන වල ප්‍රෝබයෝටික් (probiotics) අඩංගු වන නිසා ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියට ඉතා හිතකරයි.

මතක තබා ගත යුතු දේ 

• කෘතිම පාන වලින් වළකින්න: සීනි අධික, කාබනීකෘත (carbonated) පාන වර්ග ක්ෂණික සහනයක් ලබා දුන්නත්, දිගුකාලීනව සෞඛ්‍යයට අහිතකරයි. ඒවා විජලනය වැඩි කිරීමටද හේතු විය හැකියි.

• සීනි අඩු කරන්න: ඔබේ පාන වර්ග වලට හැකි තරම් සීනි එකතු නොකරන්න. සීනි වෙනුවට මී පැණි ස්වල්පයක් හෝ වෙනත් ස්වභාවික රසකාරකයක් භාවිතා කරන්න.

• ජලය බෝතලයක් ළඟ තියාගන්න: දවස පුරාම වතුර පානය කරන්න මතක තබා ගන්න.

රස්නේ දවස් වලට ශරීරය සිසිල් කරගැනීමට ස්වභාවික පාන වර්ග තෝරා ගැනීමෙන් ඔබට නිරෝගීව, ක්‍රියාශීලීව සිටීමට හැකියාව ලැබෙනවා. ඔබේ සෞඛ්‍යය ගැන සැලකිලිමත් වෙන්න, ඔබේ ශරීරයට හොඳම දේ දෙන්න! 

ගර්භනී සමයේ ඇති වන දියවැඩියාව ගැන දැනුවත් ද?

 

ඔබේත් බබගේත් නිරෝගීකම වෙනුවෙන්! 

ගර්භනී සමය කියන්නේ කාන්තාවකගේ ජීවිතයේ ඉතාම සුන්දර වගේම ඉතාම සංවේදී කාල පරිච්ඡේදයක්. මේ කාලය තුළ අම්මගේ සහ බබගේ සෞඛ්‍යය ගැන විශේෂයෙන්ම සැලකිලිමත් වෙන්න ඕනේ. ගර්භනී සමයේදී ඇතිවිය හැකි සංකූලතාවන් අතරින් ගර්භනී සමයේ දියවැඩියාව (Gestational Diabetes Mellitus - GDM) කියන්නේ ගොඩක් වැදගත් විදිහට අවධානය යොමු කළ යුතු තත්ත්වයක්. 

ඔබ මේ ගැන දැනුවත්ද? ඔබේ වටිනා ජීවිතයත්, බිළිඳාගේ අනාගතයත් වෙනුවෙන් ගර්භනී සමයේ දියවැඩියාව ගැන නිවැරදිව දැනගැනීම අද ඉතාම වැදගත්. අද අපි මේ තත්ත්වය, එහි අවදානම් සහ කළමනාකරණය ගැන කතා කරමු. 

ගර්භනී සමයේ දියවැඩියාව (GDM) කියන්නේ මොකක්ද? 

ගර්භනී සමයේ දියවැඩියාව කියන්නේ, ගර්භනී අවස්ථාවේදී ප්‍රථම වරට හඳුනාගන්නා හෝ ඇතිවන, රුධිරයේ සීනි මට්ටම ඉහළ යාමේ තත්ත්වයයි. සාමාන්‍යයෙන් මෙය දරු ප්‍රසූතියෙන් පසුව අතුරුදහන් වෙනවා.

ගර්භනී සමයේදී, වැදෑමහ (Placenta) මගින් නිපදවන හෝමෝන නිසා ශරීරයේ ඉන්සියුලින් වලට ප්‍රතිරෝධයක් (Insulin Resistance) ඇති වෙන්න පුළුවන්. ඒ කියන්නේ ශරීරයේ ඉන්සියුලින් තිබුණත්, ඒකෙන් සීනි පාලනය කරන්න බැරි වෙනවා. මේ නිසා සමහරුන්ට රුධිරයේ සීනි මට්ටම ඉහළ යනවා.

ගර්භනී සමයේ දියවැඩියාව ඇතිවීමේ අවදානම් සාධක මොනවාද? 

හැම ගර්භනී මවකටම GDM ඇතිවීමේ අවදානමක් තිබුණත්, සමහර අයට මේ අවදානම වැඩියි:

• පවුල් ඉතිහාසය: ඔබේ පවුලේ දියවැඩියාව ඇති අය සිටී නම්.
• තරබාරුකම: ගර්භනී වීමට පෙර අධික බරින් සිටීම.
• පෙර ගර්භනී අවස්ථාවන්: කලින් ගර්භනී අවස්ථාවකදී GDM තිබීම.
• පෙර විශාල දරුවෙකු ප්‍රසූත කිරීම: කිලෝග්‍රෑම් 4 (රාත්තල් 9) ට වඩා වැඩි බරකින් යුත් දරුවෙකු කලින් ප්‍රසූත කර තිබීම.
• වයස: වයස අවුරුදු 25ට වඩා වැඩි කාන්තාවන්.
• Polycystic Ovary Syndrome (PCOS): PCOS තත්ත්වය ඇති කාන්තාවන්.
• ජනවාර්ගික පසුබිම: සමහර ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් වලට වැඩි අවදානමක් තිබිය හැකියි.

ගර්භනී සමයේ දියවැඩියාවේ රෝග ලක්ෂණ මොනවාද? 

බොහෝ විට GDM වලට පැහැදිලි රෝග ලක්ෂණ නොතිබිය හැකියි. ඒ නිසා නිතිපතා පරීක්ෂණ මගින් එය හඳුනාගැනීම වැදගත්. කෙසේ වෙතත්, සමහර විට පහත රෝග ලක්ෂණ ඇති විය හැකියි:

• අධික පිපාසය.
• නිතර මුත්‍රා පිටවීම.
• නිරන්තරයෙන්ම බඩගිනි දැනීම.
• හේතුවක් නොමැතිව බර අඩුවීම. (කලාතුරකින්)
• ක්ලාන්ත ගතිය හෝ තෙහෙට්ටුව.

GDM නිසා ඇතිවිය හැකි සංකූලතා මොනවාද? 

නියමිත වේලාවට හඳුනාගෙන පාලනය නොකළහොත්, GDM මවටත්, බිළිඳාටත් විවිධ සංකූලතා ඇති කළ හැකියි:

මවට ඇතිවිය හැකි සංකූලතා:

• දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව: දරු ප්‍රසූතියෙන් පසුව GDM අතුරුදහන් වුවත්, පසුකාලීනව දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි වේ.
• අධි රුධිර පීඩනය (Preeclampsia): ගර්භනී සමයේ අධි රුධිර පීඩනය හා සම්බන්ධ සංකූලතා ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි වේ.
• සිසේරියන් සැත්කම්: දරුවාගේ විශාලත්වය නිසා සිසේරියන් සැත්කමක් අවශ්‍ය වීමේ අවදානම වැඩි වේ.
• උපත් ආබාධ: දුර්ලභ වුවත්, සමහර අවස්ථාවලදී උපත් ආබාධ ඇතිවිය හැක.

බිළිඳාට ඇතිවිය හැකි සංකූලතා:

• අධික බර (Macrosomia): දරුවාගේ බර සාමාන්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා වැඩි වීම. මෙය දරු ප්‍රසූතියේදී සංකූලතා ඇති කළ හැකියි.
• රුධිරයේ සීනි මට්ටම අඩුවීම (Hypoglycemia): උපතින් පසු දරුවාගේ රුධිරයේ සීනි මට්ටම තාවකාලිකව අඩු විය හැකියි.
• ශ්වසන අපහසුතා (Respiratory Distress Syndrome): දරුවාගේ පෙනහළු වර්ධනය ප්‍රමාද විය හැකියි.
• පසුව දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව: දරුවාට පසුකාලීනව දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාව සහ තරබාරුකම ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි වේ.

ගර්භනී සමයේ දියවැඩියාව කළමනාකරණය කරගන්නේ කොහොමද? 

GDM හඳුනාගත්තාම බය වෙන්න දෙයක් නැහැ! නිවැරදි කළමනාකරණයෙන් මවටත්, බිළිඳාටත් නිරෝගී ජීවිතයක් ලබා දෙන්න පුළුවන්.

• නිරන්තර වෛද්‍ය පරීක්ෂණ: වෛද්‍යවරයාගේ උපදෙස් අනුව නිතිපතා රුධිර පරීක්ෂණ සිදු කරන්න.
• ආහාර පාලනය (Diet Management):
  • සීනි සහ සීනි අධික ආහාර ගැනීම සීමා කරන්න.
  • සංකීර්ණ කාබෝහයිඩ්‍රේට් (සම්පූර්ණ ධාන්‍ය, පලතුරු, එළවළු) වැඩිපුර ගන්න.
  • ප්‍රෝටීන් සහ තන්තු බහුල ආහාර වේලකට යොමු වන්න.
  • ආහාර වේල් කුඩා ප්‍රමාණවලින් නිතර ගන්න. (වේල් 3ක් වෙනුවට වේල් 5-6ක් කුඩාවට)
  • පෝෂණවේදියෙකුගෙන් උපදෙස් ලබාගැනීම ඉතා වැදගත්.
• නිතිපතා ව්‍යායාම (Regular Exercise): වෛද්‍ය උපදෙස් මත දිනපතා සැහැල්ලු ව්‍යායාම වල (ඇවිදීම, පිහිනීම, යෝගා) නිරත වන්න.
• රුධිර සීනි මට්ටම නිරීක්ෂණය: වෛද්‍යවරයාගේ උපදෙස් අනුව නිවසේදී රුධිර සීනි මට්ටම පරීක්ෂා කරන්න.
• ඖෂධ (Medication): සමහර අවස්ථාවලදී ආහාර හා ව්‍යායාම වලින් සීනි මට්ටම පාලනය කරගත නොහැකි නම්, ඉන්සියුලින් එන්නත් හෝ වෙනත් ඖෂධ අවශ්‍ය විය හැකියි.

මතක තියාගන්න! 

ගර්භනී සමයේ දියවැඩියාව කියන්නේ කළමනාකරණය කළ හැකි තත්ත්වයක්. නිවැරදි දැනුවත්භාවය, නිරන්තර වෛද්‍ය උපදෙස් සහ ජීවන රටාවේ වෙනස්කම් මගින් ඔබටත්, ඔබේ බිළිඳාටත් නිරෝගී අනාගතයක් ලබා දෙන්න පුළුවන්.